Τι σχέση έχουν ο θεος Διόνυσος, η Poison Ivy της Marvel και το Κέλτικο Ωροσκόπιο;

O μύθος του Διονύσου ξεπερνάει σε αποτρόπαιες εικόνες ακόμα και τις ταινίες του Q.Tarantino, γι’ αυτό και είναι αδαές να πιστεύουμε ότι οι Έλληνες σκαρφίζονταν τέτοια μακάβρια παραμύθια χωρίς να υπάρχει στο βάθος κάποιος συμβολισμός.

Ο Διόνυσος είναι υιός του θεού Διός και της Νύμφης Σεμέλης, θυγατέρα του Κάδμου, ο οποίος έκτισε τις εφτά πύλες της Θήβας. Εξ’ ου και η φράση από τις ‘’Βάκχες’’ που δια στόματος Μαρίας Λεκάκη έγινε pop: «σκύλες της Λύσσας, στο βουνό αμοληθείτε πού 'χουν σύναξη οι κόρες του Κάδμου!»

Η ιστορία θέλει και πάλι την ζηλόφθονη σε όλους τους μύθους Ήρα, να επεμβαίνει μαθαίνοντας για το ειδύλλιο ενώ η Σεμέλη είναι ήδη έγκυος στον Διόνυσο. Παριστάνοντας την γριά οικονόμο της, της λέει πως δεν την πιστεύει ότι ο Δίας είναι ο πατέρας του παιδιού της και την παρακινεί να του ζητήσει να εμφανιστεί μπροστά της σε όλο του το μεγαλείο.

Ο Ζευς συμβολίζει το πρωταρχικό Κοσμικό Πυρ, το οποίο ενώνει, ζευγνύει και συγκροτεί τα πάντα, δίνοντας μορφή στον Κόσμο. Η Σεμέλη ούσα θνητή δε δύναται να αντέξει τη λάμψη του Κοσμικού Πυρός και κατακαίγεται από αυτό. Ο θεός Ζευς σώζει τον Διόνυσο ως έμβρυο και τον τοποθετεί στο μηρό του. Πλέον ο Διόνυσος φέρει μέσα του το θεϊκό στοιχείο του Ζηνός γι’ αυτό και αποκαλείται «διμήτωρ» ή «δισσότοκος».

Ως μωρό «Ζαγρεύς» (κυνηγός των ψυχών), κοίταζε ένα καθρέφτη. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή οι Τιτάνες όρμησαν καταπάνω του με τα μαχαίρια τους, για να τον σκοτώσουν. Τότε ο μικρός Θεός για να τους αποφύγει άρχισε να μεταμορφώνεται: έγινε έφηβος Δίας, Κρόνος, φίδι με κέρατα, άλογο, τίγρη, ταύρος. Η Ήρα παρ' όλα αυτά ενθαρρύνει τους Τιτάνες να μη διστάσουν, κι έτσι με διαταγή της κομματιάζουν το Ζαγρέα την ώρα που είχε τη μορφή ταύρου, έβρασαν το κρέας του και το έφαγαν. Ανατριχιάσατε ε; Έχει και συνέχεια:

Όταν ο Δίας κατάλαβε τι συμβαίνει από τη μυρωδιά, κατακεραύνωσε τους Τιτάνες και ανέθεσε στον Απόλλωνα να θάψει τα υπόλοιπα μέλη του στον Παρνασσό. Την καρδιά του Ζαγρέα, που είχε μείνει ανέπαφη, την έκλεψε η Αθηνά και την πήγε στο Δία, ο οποίος κάνοντάς την σκόνη πότισε τη Σεμέλη, όπου ξαναέμεινε έγκυος στο Διόνυσο.

Οι Τιτάνες είναι ναι μεν φοβεροί στην όψη αλλά στην ουσία αντιπροσωπεύουν τις ζωώδεις έμφυτες ορμές που δεν αφήνουν την Διάνοια (Νους Δία) να εξελιχθεί.

Ο Διόνυσος όμως ( αναγραμματισμός του «Διός Νους») είναι κάτοχος και φύλακας των μυστηρίων της ζωής και του θανάτου, το θείο πνεύμα σ’ εξέλιξη μέσα στο σύμπαν, η καρδιά του οποίου πρέπει να αναζητηθεί με σκοπό την αναγέννηση του ανθρώπινου πνεύματος και την εξάγνιση της ψυχής.

Παρουσιάζεται ως εύθυμος θεός που επισκεπτόταν πολλές χώρες και πολιτείες για να μάθει στους ανθρώπους πώς να καλλιεργούν τα κλήματα και πώς να φτιάχνουν από τους καρπούς το κρασί. 

Πέρα απ’ το αμπέλι όμως, έμβλημα του είναι και ο κισσός. Σε πολλές παραστάσεις εικονίζεται ο Διόνυσος και η ακολουθία του στεφανωμένοι με κισσό.

Ο κισσός χρειάζεται και υγρασία για να αναπτυχθεί και εδώ βλέπουμε και έναν συμβολισμό που είναι διάχυτος στην ελληνική Γραμματεία, τη Συνεχή Ουσία ή Ύδωρ. Ο Πορφύριος αναφέρει [Περί του άντρου των Νυμφών, 5] ότι το ρέον ύδωρ, η υγρασία των σπηλαίων, συμβολίζει την αμορφοποίητη ύλη, λόγω της ρευστότητάς του.

 Ο Πλούταρχος [Περί Ίσιδος και Οσίριδος, 365Α) αναφέρει ότι οι Έλληνες δε θεωρούνε τον Διόνυσο μόνο κύριο του οίνου «αλλά και πάσης υγράς φύσεως». Έτσι και η ψυχή, στην αρχή είναι ακόμα «υγρή», «ρευστή», αμορφοποίητη και όταν αρχίζει και ενεργεί ο θεός Διόνυσος, η ψυχή αρχίζει και εξελίσσεται.

Όπου και να έψαξα στην Κέλτικη μυθογραφία για τη σύνδεση του κισσού με το αμπέλι, δεν βρήκα κάτι άλλο πέρα απ΄τον δικό μας ελληνικό μύθο της ιδιότυπης γέννησης του Διονύσου, θεού του κρασιού.

‘Άλλωστε είναι γνωστό ότι το folklore τους συγκλίνει πολύ με το δικό μας.

«Heed ye flower, bush and tree, by the Lady blessed you’ll be» γράφει το Wiccan Rede, το Πιστεύω των νεοπαγανιστών, που έχει καταβολές από την παράδοση των αρχαίων Δρυιδών.

«Φρόντιζε το λουλούδι, τον θάμνο και το δέντρο και θα είσαι ευλογημένος απ τη Γαία».

Bush βέβαια αποκαλούν και τον κισσό στ’ αγγλικά κι από παλιά τοποθετούσαν το έμβλημα του κισσού έξω από ταβέρνες, για να δηλώσουν ότι διέθεταν εξαιρετικό κρασί.

Ο Κισσός λόγω της ικανότητας του να μπορεί να αναρριχηθεί παντού και της ανθεκτικότητας του, συμβολίζει την ισχυρή θέληση να υπερβαίνουμε κάθε εμπόδιο. Μπορεί να ευημερήσει σε οποιοδήποτε μέρος, εκεί που κανένα άλλο φυτό δεν μπορεί να επιβιώσει γι’ αυτό και αντιπροσωπεύει την αναζήτηση της ψυχής για φώτιση. ‘Άνθρωποι γεννημένοι στις μέρες που κυριαρχεί το φυτό (30/9-27/10) στο Κέλτικο Ωροσκόπιο,έχουν εξαιρετικές ικανότητες δικτύωσης και την τάση να χειραγωγούν τους γύρω τους, για να πετύχουν τον σκοπό τους. Εδώ είναι σημαντική η λεπτή διαφορά στις ισορροπίες. Να κατέχεις την τέχνη να χρησιμοποιείς τις χειραγωγικές σου μεθόδους για θετικούς σκοπούς και για να εξελίξεις τον εαυτό σου.

To φύλλο του κισσού ανάποδα μοιάζει με πεταλούδα, γι’ αυτό και οι Κέλτες τα συνέδεσαν. Η πεταλούδα συμβολίζει τον κύκλο της αναγέννησης, την μεταμόρφωση, την ελευθερία και το να ζεις την στιγμή. Πολλοί βέβαια έχουν μπερδέψει την τελευταία ρήση με τον αυθορμητισμό και το να κάνεις ότι σου κατέβει. Να ζεις τη στιγμή σημαίνει να ζεις στο Παρόν, να είσαι δηλαδή ενσυνείδητος στο κάθε τι που κάνεις χωρίς να ενεργείς ρομποτικά σκεπτόμενος το παρελθόν ή το μέλλον.

Οι νεότεροι γνωρίζουν τον δηλητηριώδη κισσό μέσω της Poison Ivy, αισθησιακής ηρω’ι’δας της Marvel. Mια μοντέρνα αντιγραφή των Μαινάδων, ή Βακχών που έπιναν το τοξικό μέρος του κισσού για να έρθουν σε κατάσταση μέθης και να γίνουν ένα με το Θείο. Μεθ- ίσταμαι= μετακινούμαι, αλλάζω στάση, αλλάζω οπτική.

 Το μήνυμα εδώ βέβαια δεν είναι να γίνουμε στουπί στο μεθύσι για να ενεργήσει η Διονυσιακή θέωση, αλλά να κατακεραυνώσουμε τα βίαια ένστικτά μας όπως έκανε ο Δίας στους Τιτάνες.

Να κομματιάσουμε επίσης τις διαστρεβλωμένες μας πεποιθήσεις (αυτό συμβολίζει ο καθρέφτης σύμφωνα με τον Πλωτίνο Εννεάδες, 4, 12) αλλιώς το τίμημα (Βακχική τρέλα) θα το πληρώσει όποιος δεν ξέρει πώς να κοιτάξει το θεό ίσια στα μάτια, ώστε να ανακαλύψει τον έσω εαυτό του.